حروف مقطعه‏

حروف مقطعه‏

در آغاز 29 سوره از قرآن حروفى دیده مى‏شود که با تقطیع و با اسم هر حرف خوانده مى‏شوند.

این حروف از نظر تعداد حروف پنج دسته‏اند.

1⃣ دسته اول تنها یک حرف دارند. مثال: «ص» در سوره صاد، «ق» در سوره قاف‏ و «ن» در سوره قلم

2⃣ دسته دوم دو حرف دارند.مثال: «حم»، «طه» و «یس»

3⃣ دسته سوم سه حرف دارند. مثال: «الم»، «الر»، «طسم»

4⃣ دسته چهارم چهار حرف دارند.مثال: «المص»، «المر»

5⃣ دسته پنجم پنج حرف دارند.مثال: «کهیعص»، «حمعسق»

♦️ ذکر چند نکته پیرامون حروف مقطعه‏

 این حروف در پنج بنا یعنى یک حرفى، دو حرفى، سه حرفى، چهار حرفى، پنج حرفى مى‏باشند و تمام کلمات عرب ازاین پنج حالت خارج نیست.

 این حروف با حذف مکررات، چهارده حرف مى‏شوند و عبارتند از «ا. ح. ر.س. ص. ط. ع. ق. ک. ل. م. ن. ه. ى»

و این چهارده حرف دقیقانصف حروف الفباى عربى است.

تقریبا نصف حروف مهموسه، مجهوره، مشدده، رخوه، مطبقه، مفتحه، مستعلیه، مستفله، مصمته در حروف مقطعه دیده مى‏شوند.

در 24 مورد از 29 موردى که حروف مقطعه بر سوره‏هاى قرآن وارد شده بعد از این حرف، اشاره به عظمت قرآن شده است مانند سوره بقره، هود، نمل، لقمان و اعراف.

26 سوره از سوره‏هایى که با حروف مقطعه شروع مى‏شوند مکى هستند و اولین آنها سوره قلم و آخرین آنها سوره عنکبوت بنابر ترتیب نزول است و تنها سه سوره از سوره هایى که حروف مقطعه دارند مدنى مى‏باشند و آنها به ترتیب نزول عبارتند از بقره، آل عمران، رعد. 

حروف مقطعه نزد مفسرین‏

آراء و نظریات مفسران درباره حروف مقطعه در تفاسیر مختلف شیعه و اهل سنت بالغ بر بیست نظریه است. ما برخى از آنها را بصورت مختصر بیان مى‏کنیم.

✅ 1- این حروف از متشابهات قرآن است و علم آن بر هیچکس آشکار نیست.

✅ 2- هر حرفى از حروف مقطعه اشاره به اسمى از اسماء خداوند دارد مثلا کهیعص اشاره است به کریم، هادى، حکیم، علیم، صادق.

✅ 3- هرکدام از فواتح سور معناى جمله‏اى است مانند الر به معناى «انا الله ارى» (من خدایى هستم که مى‏بینم) مى‏باشد.

✅ 4-ترکیب هر بخش از حروف، اشاره به اسماء الهى مى نماید. مانند: الر، حم، ن، اشاره به اسم رحمن مى نماید.

✅ 5- فواتح سور، اسم سوره‏ها است مثلا اسم سوره بقره، «الم» است.

✅ 6- آغاز سوره ها، اسماء مختلفى براى قرآن مى باشند؛ یعنى یکى از اسماء قرآن مثلاً  الم است.

✅ 7- فواتح سوره‏ها، اسماء مختلفى براى قرآن مى‏باشند، یعنى یکى از اسماء قرآن مثلا: «الم» است.

✅ 8- آغاز سورهها، سوگندهاى آغاز سوره مىباشد که خداوند به آنها سوگند یاد کرده است.

✅ 9- کلمات فواتح سور، اسم اعظم خداوند مى‏باشند، و مى‏توان از چینش آنها به نحوى اسم اعظم خداوند را بدست آورد.

✅ 10- فواتح سور، سوگندهاى آغاز سوره مى‏باشند که خداوند بدآنها قسم یاد فرموده است.

✅ 11- این حروف به حساب ابجد اشاره به مدت بقاى امت اسلامى است.

✅ 12- هر حرفى اشاره به مدت و زمان مشخصى دارد و طبق محاسبات ابجد، طول زندگى و سرآمد عمر قومى را  مشخص مىسازد. مثلاً الم یعنى  81، المص یعنى  161، الر یعنى  931، المر یعنى  981.

✅ 13- هر حرفى از حروف مقطعه آغاز یکى از اسماء خداوند است مثلا «الم» اشاره به حرف اول در سه اسم: «الله، لطیف، محسن» مى‏باشد.

✅ 14- هر حرفى اشاره به مدت زمان مشخصى دارد و بر طبق محاسبات ابجد آجال و اعمار قومى را مشخص مى‏سازد.

✅15- تمام حروف مقطعه بجز سه مورد بر سور مکى آمده است و به معناى‏ هشدار باش و بیدار باش به کفار و مشرکین مى‏باشد تا هنگام قرائت سوره ساکت شوند و حروف مقطعه تنها در ابتداى سه سوره مدنى (بقره، آل عمران و رعد) دیده مى‏شود و آن بخاطر وجود آیاتى در آنها پیرامون اهل کتاب است.

✅ 16- حروف مقطعه، مجرد اسماء اصوات هستند و معناى مشخص ندارند.

✅ 17- حروف مقطعه، اشاره به این مطلب است که قرآنى که شما از آوردن آن عاجزید از حروف معمولى بوجود آمده است.

✅ 18- هر سوره‏اى که حروف مقطعه دارد نشان مى‏دهد که از آن حروف در آن سوره بیشتر از سایر سوره‏ها استفاده شده است. (امروزه این منظور رد شده است.)

✅ 19-حروف مقطعه براى جلب توجه پیامبر آمده است. جبرئیل با ابلاغ این حروف، ذهن پیامبر را از مشغولیات دیگر باز مى داشت و متمرکز وحى مى نمود.

✅ 20- حروف مقطعه رموزى بین خداوند و پیامبر مى‏باشند و هیچکس را یاراى فهم آنها نیست چه اگر فهم آنها امکان مى‏داشت به صورت رمز بیان نمى‏گشت.

در میان تفاسیر مختلفى که براى حروف مقطعه ذکر شده است، آخرین تفسیر ذکر شده وجیه‏تر به نظر مى‏رسد.